در مقایسه با مادران کودکان دارای اختلال های افسردگی بیشتر از شیوه قاطع و اطمینان بخش در تربیت فرزندان خود استفاده می‌کنند، اما میزان گرایش آنان بهاستفاده از این شیوه (قاطع و اطمینان بخش) تفاوتی با مادران کودکان دارای اختلالهای اضطرابی و وسواس فکری و عملی ندارد.
در پژوهشی دیگر زارع‌پور (1384) به بررسیرابطه شیوه‌های فرزندپروری و سلامت روانی والدین با پرخاشگری و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان شاهد مقطع راهنمایی و متوسطه شهرستان اهواز پرداخت. نتایج به دست آمده، بین سن اعمال شیوه‌هایفرزندپروری والدین و پرخاشگری دانش‌آموزان شاهد، رابطه‌ای معنادار نشان داد وحاکی از آن بود که هم بین سلامت روانی والدین با پرخاشگری و هم بین سن اعمال شیوه فرزندپروری و سلامت روانی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه معناداری وجوددارد.
2-4-2یافته های پژوهشی در خارج از کشور
هایکرفت و بلیست (2010) در پژوهششان دریافتند که به طور کلی اختلالات خوردن ارتباط معکوسی با شیوه فرزندپروری مقتدرانه والدین دارد. همچنین فرزندان تربیت شده به شیوه سهل‌گیرانه نشانه‌هایی از اختلالات تغذیه ای دارند.
اندر و گولای (2009) در نتایج پژوهشی به دست آمده از بررسی کودکان پیش دبستانی و دبستانی گزارش کردند که فرزندان تربیت شده به شیوه سهل‌گیرانه اغلب خودخواه می‌شوند، به احساس‌ها و تفکرات دیگری جز احساس و تفکرات خود علاقه ای نشان نمی‌دهند،خود کنترلی کافی ندارند، اعتماد به نفس کمی دارند و ممکن است مهارت‌های اجتماعی پایینی داشته باشند
راتر (2009) نیز دریافت که تجارب تلخ زندگی خانوادگی در دوران کودکی موجب به وجود آمدن مشکلات رفتاری بعدی چون جدایی در ازدواج و بزهکاری می‌گردد.
بالدوین (2008) طی پژوهشی نتیجه گرفت که نگرش‌های پذیرنده و دموکراتیک والدین امکان رشد را به حداکثر می‌رساند. فرزندان چنین والدینی رشد ذهنی، ابتکار و امنیت عاطفی فزاینده‌ای را نشان می‌دهند، در مقابل فرزندان والدین طرد کننده و سلطه جو افرادی متزلزل، سرکش، پرخاشگر و ستیزه‌جو هستند.
وست و فارنیگتون (2007) دریافتند که کودکانی که مورد بی‌رحمی واقع شده‌اند، والدین آنها سهل‌انگار و غفلت‌کننده بوده‌اند، انضباط خشن و ناپایدار اعمال کرده‌اند و یا فاقد تعامل کافی با کودکان خود بوده‌اند، بیشتر به اختلالات رفتاری و بزهکاری متبلا شده‌اند.
ویری و منشار(2006) نتیجه گرفتند کهکودکان پرورش‌یافته به شیوه سهل‌گیرانه مهارت‌های اجتماعی ضعیف و حرمت‌خود پایینی دارند و اغلب خودخواه، وابسته، بی‌مسؤلیت، لوس، بی‌ادب،
بی‌توجه به نیازهای دیگران و ضداجتماعی هستند .
بارتلت (2005) در پژوهشی نتیجه گرفت فرزندان والدین مستبد از مهارت‌های اجتماعی کمتری برخوردارند، ظرفیت مهارت‌های ارتباطی را ندارند و ممکن است اعتماد به نفس پایینی داشته باشند.
ویری(2004) در یافته‌های پژوهشش دریافت کهشیوه فرزندپروریسهل‌گیرانه با پرخاشگری اجتماعی همبستگی دارد و سازگاری در این فرزندان ضعیف است. در میان نوجوانان پسر عرب این روش با حرمت‌خود پایین، اضطراب، افسردگی و اختلالات رفتاری رابطه داشته است.
سیندر و همکاران (2003)دریافتند کودکانی که والدین مستبد دارند، مشکلات سایکوسوماتیک بیشتری دارند، از اضطراب رنج می‌برند، ناشادمان و سخت‌گیرند و زمانی که خشمگین می‌شوند از خشونت فیزیکی استفاده می‌کنند.
استینبرگ(2001) طی پژوهشی نتیجه گرفت که فرزندان والدین مستبد مستعد بدرفتاری هستند و ممکن است احساس کنند که هرچیزی دست‌یافتنی است.
استنبرگ و همکاران (1994) گزارش کردند که شیوه فرزندپروریسهل‌گیرانه والدین ارتباط زیادی با بزهکاری فرزند دارد .
2-5 خلاصه فصل
فصل حاضر به تفصیل راجه به ادبیات تحقیق بحث گردید و مباحثی نظیر سلامت روانی و تعاریف و نظرات روانشناسان ، مفاهیم و تعاریف فرزندپروری و نطریه هایی در خصوص آن و همچنین مباحثی در خصوص اختلالات رفتاری پرداخته و در نهایت تحقیقاتی که در مورد فرزندپروری ، سلامت روان و اختلالات رفتاری که در ایران و جهان صورت گرفته است به آن پرداخته شد.
در فصل بعد راجع به روش تحقیق و آزمون‌های مورد استفاده برای بررسی هر یک از فرضیات تحقیق گفته خواهد شد.
فصل سوم
روش تحقیق
3-1 مقدمه
یکی از مهمترین بخشهای اصلی هر تحقیق، بخش روش تحقیق میباشد. برای انجام تحقیقات علمی، رویه مشخص و معینی بر اساس متودولوژی علمی وجود دارد که رعایت آن ضروری است. از لحاظ فلسفی مقصود از “روش” مجموعه ابزارها و تدابیری است که وصول به هدف نهایی و مطلوب را آسان می سازد و مقصود از “روش علمی” همه راه ها و شیوه هایی است که پژوهشگر را از خطر محفوظ بدارد ورسیدن به حقیقت را برای وی امکان پذیر سازد. متودولوژی(شناخت روش علمی) نیز به عنوان شاخه ای از منطق، با کاربرد استدلال در بررسی های علمی و فلسفی سرو کار دارد و قوانین ویژه ای که فکر برای یافتن حقیقت در موارد خاص باید از آنها پیروی کند را مورد مطالعه قرار می دهد(دلاور ؛ 1388 ). .
گزینش روش پژوهش بستگی به اهداف و ماهیت، موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد. هدف از گزینش روش پژوهش آن است که مشخص نماید پژوهشگر شیوه و روشی را به کار گیرد تا اورا هرچه دقیق تر، سریعتر، آسانتر، ارزان تر در دستیابی به پاسخ هایی که برای پرسش های پژوهش در نظر گرفته شده است، یاری رساند. بر همین اساس در این فصل روش تحقیق، اهداف تحقیق، جامعه آماری، نمونه مورد مطالعه و روش نمونه گیری، قلمرو زمانی و مکانی تحقیق، منابع اطلاعاتی و روش های گردآوری اطلاعات نحوه تجزیه وتحلیل آن مطرح میشود.
2-3 قلمرو تحقیق
2-3-1 دوره زمانی تحقیق :
دوره زمانی این پژوهش از تاریخ اول خرداد 1392 الی اول دی ماه 1392 می باشد.
2-3-2 مکان تحقیق :
پژوهش حاضر در شهرستان بندرلنگه و بندرکنگ انجام گردیده است .
2-3-3 جامعه آماری :
جامعه آماری تمامی عناصر تحت بررسی است که به گروه تعریف شده ای تعلق دارد و نمونه مجموعه اندازه هایی از جامعه آماری است که عملاً در جریان یک تحقیق گرد آوری میشود .
جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه مادران کودکان 5تا12ساله مبتلا به اختلالات رفتاری شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ میباشد. که از بین آن ها تعداد 80 نفر با بهره گرفتن از جدول مورگان و روش نمونه گیری در دسترس انتخاب می شوند. مهمترین دلیل انتخاب این جامعه آماری، استاندارد و قابل اتکا و قابل فهم بودن اطلاعات مربوط به جامعه آماری میباشد.
2-3-4 نمونه آماری :
نمونه بخشی (یا زیر مجموعه‌ای) از جامعه (یا مجموعه مرجع) است. نمونه مجموعه اندازه هایی از جامعه آماری است که عملا در جریان یک تحقیق گرد آوری می شود و فرآیند یک تحقیق را می توان تلاش برای درک رفتار جامعه که بر پایه اطلاعات به دست آمده از نمونه صورت می گیرد دانست. زیرا جمع‌آوری اطلاعات برای کل جامعه آماری مستلزم صرف هزینه و زمان زیادی می باشد بعلاوه در بعضی موارد نیز جمع آوری اطلاعات از کل جامعه غیر منطقی می باشد. لذا ناچار به استخراج نمونه می باشیم و از سویی می دانیم که نمونه گیری موجب کاهش قطعیت و اطمینان نتایج به دست آمده میشود.
به علت محدودیت‌های موجود، روش نمونه‌گیری در تحقیق حاضر، نمونه‌گیری در دسترس خواهد بود.
از میان جامعه آماری پژوهش تعداد 80 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید. که از این بین تعداد 40 نفر مادران کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری شهرستان بندر لنگه وبندرکنگ و40 نفر مابقی از میان مادران کودکان عادی نمونه‌ای به صورت در دسترس انتخاب خواهند شد.
3-4 روش گردآوری داده‌ها
پژوهش حاضر از نوع پژوهش های میدانی می باشد. هم چنین در قسمت چارچوب نظری و پیشینه تحقیق از مطالعات کتابخانه ای نیز استفاده خواهد شد.
3-5 ابزار گردآوری اطلاعات
در تحقیق حاضر از پرسشنامه‌های زیر برای سنجش آزمودنی‌ها استفاده می شود:
پرسشنامه شیوه‌های فرزندپروری بامریند: پرسشنامه شیوه های فرزندپروری بامریند که برای سنجش سبک فرزندپروری استفاده میشود. این ابزار براساس نظریه بامریند (1991) از الگوهای رفتار سهل گیر، مستبد و قاطع اقتباس شده که جهت بررسی شیوه های فرزندپروری ساخته شده است. بامریند (1991) میزان پایایی این پرسشنامه را با روش بازآزمایی 81/0 برای سبک سهل گیرانه، 92/0 برای سبک مستبدانه و 92/0 برای سبک مقتدرانه گزارش نموده است. همچنین وی درمورد میزان اعتبار پرسشنامه، رابطه بین سهل گیر بودن و مستبد بودن را (50/0-) و همچنین رابطه مقتدر بودن و مستبد بودن (52/0-) را در مادران منفی یافته است. مومنی و امیری (1386) میزان پایایی به روش بازآزمایی را برای سبک سهل گیرانه 69/0، برای سبک مستبدانه 77/0 و برای سبک مقتدرانه 73/0 گزارش نمود. اعتبار این پرسشنامه به وسیله صاحب نظران روانشناسی و روانپزشکی مورد تایید واقع شده است.
پرسشنامه اختلالات رفتاری راتر: این پرسشنامه که توسط مهریار مورد تجدید نظر قرار گرفته است مرکب از 30 سوال است که 24 سوال آن مستقیما از پرسشنامه راتر استخراج شده و با توجه به فرهنگ ایرانی 6 سوال به آن افزوده شده است. هریک از مواد آزمون در یک مقیاس سه درجه ای ( 0، 1، 2) نمره گذاری میشود. این آزمون 5 بعد عمده را در بر می‌گیرد که عبارتند از بیش‌فعالی / پرخاشگری، اضطراب / افسردگی، رفتار ضد اجتماعی / اختلال سلوک، رفتارهای ناسازگارانه و اختلال کمبود توجه. این ابزار از روایی و پایایی بالایی برخوردار است. راتر در آزمایشی که بر روی 91 کودک انجام داد و در آن از پرسشنامه روانپزشکی به همراه پرسشنامه اختلالات رفتاری استفاده نمود درصد توافق بالای 75/0 را گزارش نمود. یوسفی پرسشنامه را به همراه آزمون بندر گشتالت روی 50 نفر آزمودنی در شهر شیراز اجرا نمود و همبستگی بالای 96/0 را به دست آورد.
آزمون سلامت روانی GHQ-28: آزمون GHQ-28 توسط گلدبرگ و هیلر (1979) طراحی و تحلیل عوامل شده است و دارای 4 مقیاس فرعی می باشد که هر مقیاس 7 سوال دارد(نقل از پالاهنگ و یعقوبی،1374). این چهار خرده مقیاس شامل نشانه های جسمانی، اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی می شود. تاکنون بیش از 70 مطالعه در مورد اعتبار GHQ-28در نقاط مختلف دنیا انجام شده است که از این تعداد 43 مطالعه اطلاعات مفصلی راجع به روش های نمونه گیری ارائه داده اند که این موجب می شود بتوان مقایسه های مستقیمی بین آنها انجام داد. ویلیامز، گلدبرگ و ماری (1988) این مطالعات را فراتحلیل کرده اند و نتایج نشان داده است که متوسط اعتبار پرسشنامه برابر با 84/0 می باشد. همچنین مطالعات مختلف حاکی از پایایی بالای پرسشنامه ی GHQ-28است. مثلا چونگ و اسپیرز (1994) ضریب آلفا برای کل مقیاس را برابر 88/0 و برای خرده مقیاسها بین 66/0 تا 85/0 گزارش کردند (پالاهنگ و یعقوبی،1374).
3-6 روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‌ها
در این تحقیق از تجزیه و تحلیل توصیفی داده‌ها، به منظور توصیف داده های جمع‌آوری شده، استفاده میشود و با بهره گرفتن از نرم‌افزار آماری spss اطلاعات تجزیه و تحلیل خواهد شد. اطلاعات جمع‌آوری شده با بهره گرفتن از جداول توزیع فراوانی طبقه‌بندی و خلاصه میشود. از شاخص‌های مرکزی و پراکندگی آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف استاندارد برای خلاصه نمودن و توصیف اطلاعات استفاده خواهد شد. برای آزمودن فرضیه‌های تحقیق از آزمون مقایسه دو میانگین مستقل استفاده میشود.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
