صدمات ورزشی می‌تواند از طریق آن برای احتراز از مسئولیت تلاش کند استفاده از قاعده تحذیر می‌باشد.
در پرونده باشگاه آدام دانته علیه شارپ که در آن حکم شد مالک یک باشگاه ورزشی نسبت به ورزشکاری که به طور تفریحی در آن جا به فعالیت ورزشی پرداخته بود بدون آن که به هشدارهایی که به صورت تابلو وپلاکارد بر اطراف زمین نصب شده و ممنوعیت ورزش در آن مکان ورزشی را هشدار داده بود، توجهی کرده باشد مسئولیتی ندارد. حکم دادگاه مستند بر این نکته بود که باشگاه ورزشی مربوطه هشدار لازم را در این زمینه داده بود و عدم توجه ورزشکار مزبور به هشدارهای مربوطه، موجب معافیت باشگاه ورزشی از مسئولیت می‌گردد .
عدم ارائه هشدار نسبت به خطرات ذاتی ورزش‌ها و یا تجهیزات ورزشی نیز ممکن است موجب مسئولیت مدنی باشگاههای ورزشی نسبت به ورزشکارانی که در آن اماکن به فعالیت ورزشی می‌پردازند شود.
1ـ4. حق انتخاب نوع مسئولیت از طرف زیان‌دیدگان در حوادث ورزشی
اصولاً وقتی بحث از مسئولیت مدنی و یا مسئولیت قراردادی میشود این بحث به میان میآید که آیا اصولاً زیاندیده حق انتخاب یکی از دو نوع مسئولیت را دارد یا خیر ؟
برای مثال همان طور که گفته شده است رابطه ورزشکاران و مربیان با باشگاهها و ترتیب‌دهندگان مسابقات ورزشی مبتنی بر قراردادی است که در این زمینه بسته میشود. ویژگی این قرارداد در پذیرش خطرهای ناشی از آن ورزش و مسابقات است. به عنوان مثال راننده‌ای که در مسابقه اتومبیل‌رانی یا بوکس شرکت میکند ودر این زمینه با مؤسسه ورزشی اعم از باشگاه و انجمن‌ها و واسطه‌های ورزشی پیمان می‌بندد از خطرهای این اقدام آگاه است و به طور ضمنی آن را می‌پذیرد. پس نمی‌تواند تضمین سلامت خود را برعهده‌ی مربی یا باشگاه نهد. بی‌گمان در این قراردادها شرط ایمنی مفروض است و مفاد آن نیز ناظر به تمهید وسیله است و نه کسب نتیجه مطلوب. پس در دعوای مسئولیت قراردادی ورزشکار باید تقصیر خوانده تفریط او در پرهیز از خطر و تمهید وسایل ایمنی اثبات شود . بنابراین از طرفی به موجب قرارداد، ورزشکار و مربی زیاندیده حق رجوع به باشگاه را دارا میباشند و از طرفی می‌توان این تعهد ایمنی را نوعی تکلیف قانونی دانست که نقض آن توسط باشگاههای ورزشی می‌تواند با وجود شرایط دیگر منجر به ایجاد مسئولیت مدنی به معنای خاص برای باشگاههای ورزشی شود. وقتی برخی از وظایف اصلی مدیران مؤسسات ورزشی را فراهم آوردن محیط ایمن و نیز وسایل و تجهیزات ایمنی دانسته‌اند .
به هر صورت کافرما بر طبق یک وظیفه قانونی مکلف است تا محیط کاری امن نیز به همراه تجهیزات مناسب برای کار را برای ورزشکاران فراهم آورد و برای تثبیت و حفظ این وضعیت نیز به طور منطقی اعمال مراقبت نماید. قانون تجهیزات ایمنی فردی در محل کار (1992) کارفرمایان را مکلف میکند تا همه گام‌های منطقی لازم را برای حصول اطمینان از این که وسایل ایمنی به طور صحیح مورد استفاده قرار می‌گیرند بردارد. قانون مزبور کارگر را مکلف به استفاده از وسایل ایمنی تهیه شده می‌داند.
به هر صورت زیاندیده می‌تواند هم به مسئولیت قراردادی و هم به مسئولیت مدنی برای جبران ضرر و زیان وارده تمسک ورزد.
بدیهی است که اگر به مسئولیت مدنی باشگاههای ورزشی بخواهد استناد نماید، تقصیر باشگاه مفروض است و باشگاه ورزشی مربوطه بایستی، عدم تقصیر خود را اثبات و احراز نماید ولی در فرض مسئولیت قراردادی میبایست نقض تعهد (عدم انجام تعهد مقرر) باشگاههای ورزشی را اثبات کند که در این صورت با تحقق سایر شروط، حکم به پرداخت جبران خسارات زیاندیده میشود البته همان طور که برخی گفته‌اند این امر تنها در صورتی است که طرفین در قرارداد این حق را محدود نکرده باشند مثلاً مطابق ماده 230 قانون مدنی در صورتی که طرفین میزان خسارت ناشی از عدم انجام تعهد را از قبل معین کرده باشند قاضی حق ندارد میزان خسارت تعیین شده را کاهش یا افزایش دهد و هم‌چنین است در جایی که نقض عهد، عمدی و یا مسئولیت قانونی چندان با نظم عمومی ارتباط دارد که قرارداد منحرف‌کننده‌ی آن را بایستی غیر نافذ شمرد.
2. جبران خسارات معنوی وارد بر ورزشکاران و مربیان
همان طور که قبلاً بحث و بررسی گردید ورزشکاران و مربیان باشگاه جزو کارکنان باشگاه محسوب میشوند و رابطه‌ی ایشان، رابطه‌ای کارگری و کارفرمایی می‌باشد. مسأله‌ای که در اینجا می‌خواهیم بررسی نماییم بحث راجع به جبران خسارات معنوی وارد بر ورزشکاران و مربیان می‌باشد. برای مثال در صورتی که باشگاه ورزشی بازیکن تحت استخدام خود را به تبانی با تیم دیگری متهم نماید و بدین طریق، حیثیت و شهرت او را در جامعه لکه‌دار نماید به ویژه در جایی که بعداً حکم بر بی‌گناهی آن ورزشکار صادر شود آیا می‌توان قائل به جبران خسارت معنوی شد؟ در خصوص اصل پذیرش خسارات معنوی و زیان‌های ناشی از آن که همگان تحقق عنوان ضرر را بر آن پذیرفتهاند دیگر بر کسی تردیدی نیست و به قول یکی از مؤلفان حقوقی انگلستان : «توصیف موسع زیان شامل هر گونه صدمه یا لطمه به شخص یا شخصیت یا اموال خواهان میشوند و مفهوم لطمه به شخصیت شامل ایراد لطمه به احساسات – حیثیت – شهرت میشود.
به هر صورت می‌توان خسارات معنوی را مطلق خسارات غیر مادی دانست که به گونه‌های مختلف همچون لطمه به سرمایه‌های معنوی و حقوق مربوط به شخصیت و حیثیت انسانی یا جریحهدار شدن احساسات و عواطف ظاهر میشوند.با تصویب ماده یک قانون مسئولیت مدنی که مقرر می‌داشت: «هر کس بدون مجوز قانونی عمداً یا در نتیجه بی‌احتیاطی به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شهرت تجارتی و یا به هر حق دیگری که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده، لطمه‌ای وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسئول خسارات ناشی از ضرر خود می‌باشد.» ماده 2 نیز به نوع دیگری اصل قابل جبران بودن خسارات معنوی را تأیید می‌نماید. این ماده مقرر داشته است: «در صورتی که عمل واردکننده زیان، موجب خسارات مادی یا معنوی زیاندیده شده باشد، دادگاه پس از رسیدگی و ثبوت صدور امر، اورا به جبران خسارات مزبور محکوم می‌نماید».
بنابراین ورزشکاری که به حیثیت او لطمه وارد آمده جدا از آن که می‌تواند بر طبق ماده 697 قانون مجازات اسلامی تقاضای کیفر مفتری را بخواهد، این اختیار را دارد که جبران ضرر و زیان وارده را نیز مطالبه نماید. بدیهی است که خسارات معنوی مزبور باید شرایطی مانند مسلم و قطعی بودن آن و نیز وجود رابطه علت میان فعل زیان بار و خسارت وارده را داشته باشد. به بیان دیگر خسارت مزبور به طور مستقیم ناشی از فعل زیان بار باشد .
سؤال دیگری که پیش میآید آن است که در صورتی که بر اثر تقصیر مسئولین باشگاه ورزشی در تدارک تجهیزات ایمنی مناسب برای ورزشکاران در صورتی که ورزشکار یا حتی تماشاگری مصدوم شود یا فوت نماید آیا وراث ورزشکار مصدوم یا فوت شده می‌توانند جدا از مطالبه‌ی دیه قانونی، خسارات معنوی ناشی از مصدومیت یا فوت فرزند خود را نیز مطالبه کنند؟
در تاریخ 26 / 12/ 1375 آقای صادق کلهر نفر اول تیم ملی اسکی جوانان ایران پس از پایان تمرین به سرعت به پایین پیست، اسکی میکند وی پس از عبور از معبر باریک سعی میکند مماس با انتهای قابل رؤیت کابل شمالی از کنار کابل عبور کند ولی غافل از آن که قسمتی از کابل در زیر برف پنهان است و این قسمت پنهان همان قسمتی از کابل بوده که کفش صادق به آن گیر میکند و شدت شوک حاصل از در تله افتادن پا و سرعت نسبتاً زیاد باعث میشود تمامی بدن به استثنای پا و کفش را به چندین متر جلوتر پرتاب شود. بدین ترتیب صادق کلهر نفر اول تیم اسکی جوانان ایران پای راست خود را از ناحیه‌ی زانو از دست میدهد. علت اصلی حادثه نامناسب و ناکافی بودن حصار محوطه وزنه توازن بوده است که در درجه اول حصار می‌بایستی با فاصله کافی از کابل نصب میشد. کابل می‌بایستی حداقل با دو متر فاصله در داخل محوطه محصور قرار می‌داشت علاوه بر آن حصار می‌بایستی دوبله و از جنس توری‌های ایمنی می‌بود .
به بیان دیگر آیا وراث ورزشکار فوت شده می‌توانند از بابت نقض عضو یا مرگ فرزند خود بالاصاله جبران خسارات معنوی را بخواهند؟ در فرانسه با وجود این که جبران خسارت معنوی صراحت ندارد رویه قضایی از سال 1833 با تفسیر موسع از ماده 1382 در جبران این خسارات تردیدی به خود راه نداده است. به موجب رأی 22 اکتبر 1946 به والدینی که فرزند آنها در اثر حادثه فلج شده بود حق مطالبه‌ی خسارات از عامل زیان داده شد و نیز در دعوای دیگری به مردی که زوجه‌اش در اثر حادثه ناقص یا زشت شده بود حق مطالبه‌ی خسارت معنوی ناشی از تأثر و تألم خود را داد.
ضمن این که در صورتی که نزدیکان متوفی شخصاً به واسطه‌ی صدمه یا فوت متوفی متحمل خسارت معنوی و درد و تأثر روحی گردند حق مطالبه‌ی خسارت معنوی خود را دارا میباشند.
در حقوق ایران در این رابطه نص صریحی وجود ندارد. اما برخی پس از بحث راجع به این که باید خویشان نزدیک را سزاوار مطالبه خسارات معنوی دانست، اظهار نظر کردهاند که: «امکان مطالبه‌ی زیان معنوی برای نزدیکان زیان‌دیده‌ی اصلی، محدود به موردی نیست که قربانی حادثه فوت کرده باشد. هیچ قاعده‌ای جبران خسارت کسانی را که از زجر و تأثر زیان دیده‌ی اصلی رنج برده‌اند را ممنوع و یا آن را ویژه فوت نمی‌داند. پس پدر و مادری که فرزند آنان در اثر حادثه‌ی زمین‌گیر شده باشند حق دارند زیان معنوی خود را نیز از مسئول حادثه مطالبه کنند.
ـ از دست دادن فرصت در حقوق ورزشی
2ـ1. حقوق ایران
برای پذیرش دعوای مسئولیت مدنی خواهان میبایست اولاً وجود ضرر را به عنوان رکن اصلی ثابت نماید. ثانیاً ثابت نماید که بین فعل زیانبار خوانده و ضرر وارده، رابطه سببیت وجوددارد. در برخی موارد هم پیش میآید که تقصیر خوانده به نوعی در ایجاد ضرر مؤثر است و آن را تسهیل میکند. هنگامی که تحقق زیان در آینده مورد تردید باشد و یا این اطمینان وجود نداشته باشد که میان فعل زیانبار و خسارات وارده رابطه سببیت وجود داردو بر اثر عمل شخصی کسی فرصتی را از دست بدهد مبحث از دست دادن فرصت مطرح میشود.
مثلاً مالک اسبی در یک مسابقه اسبدوانی ثبتنام میکند و با کامیونی عازم محل برگزاری مسابقه میشود و در اثر تقصیر راننده، کامیون واژگون میشود و او از شرکت در مسابقه محروم میشود و در نتیجه فرصت و شانس برنده شدن جایزه را از دست میدهد. بحثی که مطرح میشود این است که نمیتوان ادعا کرد که هرگاه متصدی حمل یا راننده کامیون مرتکب تقصیر نمیشد و اسب سوار در مسابقه شرکت میکرد حتماً برنده میشد و جایزه را تملک میکرد، بلکه اگر در مسابقه هم شرکت میکرد احتمال برنده شدن او وجود داشت و احتمال هم داشت که برنده نشود. اگر چنین قطع و یقینی وجود داشت راننده بیشک مسئول بود زیرا وی باعث از بین رفتن نفعی شده که به طور قطع قابل تحصیل بوده است و عدمالنفع مسلم هر ضرری است مسلم و قابل جبران. یا برای مثال، بازیکن باشگاهی مدعی شود که به دلیل عدم ثبت قرارداد داخلی او با باشگاه مربوطه که به نوعی برای او الزام در عدم قرارداد با باشگاههای دیگر مینمود و حال که باشگاه مربوطه قرارداد او را ثبت ننموده است او از حضور در باشگاههای اروپایی محروم گردیده است با این استدلال که چون به قرارداد داخلیام پایبند بودم پیشنهادات تیمهای دیگر را رد کردم. در اینجا هم این بحث مطرح میشود که آیا او قطعاً با حضور در تمرینات تیمهای دیگر، رسماً به عضویت این باشگاهها درمیآمد یا خیر؟ میدانیم که از شرایط تحقق مسئولیت مدنی مسلم بودن ضرر است ولی در اینجا باید بررسی کرد که آیا نفع مسلمی وجود داشته است یا خیر؟ و آیا رابطه سببیت در این باره بین فعل زیانبار و ضرر وارده وجود داشته است یا خیر؟ به هر صورت تفاوت اصلی و عمده‌ای که بین دو مفهوم عدم النفع و از دست دادن فرصت وجود دارد این است که در مورد از دست دادن فرصت، ضرر بالفعل است ولی در مورد «عدم النفع»، ضرر مربوط به آینده است. به هر صورت در ایران اساتید حقوق با پارهای تعدیلات، نظریه از دست دادن فرصت را پذیرفتهاند. تعدیلاتی که ایشان کردهاند عبارت از این است در مواردی که نفس فرصت دارای ارزش مستقل است مانند بلیط بختآزمایی، قابل جبران باشد و نیز در موردی که از دست دادن فرصت موجب زیان معنوی باشد و البته در مورد خطای پزشکی به استناد «ایجاد خطر» فوت فرصت را قابل جبران میدانند.
2ـ2. حقوق کشورهای اروپایی
در پروندهای در انگلستان، مالکان یک مکان ورزشی به دلیل نامناسب بودن زمین بازی آن مجموعه ورزشی برای آن بازی، محکوم به جبران خسارت گردیدند.
در پرونده کوک علیه مجموعه ورزشی دان کاستر خواهان یک سوارکار حرفهای اسب سواری بود که در رقابتهای اسب سواری که در مجموعه ورزشی دان کاستر برگزار میشد شرکت کرده بود و مجموعه ورزشی متعلق به خوانده و توسط او مرمت و مهیای انجام فعالیتهای ورزشی شده بود. به هر حال در حالی که خواهان آقای کوک داشت به خط پایان نزدیک میشد ناگهان اسب، سکندری خورد و خواهان را محکم به زمین زد و باعث شکستگی استخواه ترقوه او شد. خواهان قادر نبود برای بقیه فصل مسابقه بدهد و بنابراین قرارداد سودمند و پرمنفعت مسابقه‌ای را که قرار بود در آینده در کشور هنگ کنگ برگزار شود را از دست داد.
دادگاه حکم کرد که زمین مسابقه نامناسب برای مسابقه اسب سواری بوده است و حکم به پرداخت 350 هزار پوند خسارت به نفع او به دلیل از دست دادن موقعیت و درآمد حاصله مزبور داد .
برای دانلود متن کامل پایان نامه ، مقاله ، تحقیق ، پروژه ، پروپوزال ،سمینار مقطع کارشناسی ، ارشد و دکتری در موضوعات مختلف با فرمت ورد می توانید به سایت 40y.ir مراجعه نمایید
رشته حقوق همه گرایش ها : عمومی ، جزا و جرم شناسی ، بین الملل،خصوصی…
در این سایت مجموعه بسیار بزرگی از مقالات و پایان نامه ها درج شده که قسمتی از آنها به صورت رایگان و بقیه برای فروش و دانلود درج شده اند
همان طور که در این پرونده ملاحظه گردید در اینجا خوانده در آستانه گذشتن از خط پایان بوده است که ناگهان به دلیل تقصیر و کوتاهی خوانده در مرمت زمین و نیز نامناسب بودن آن، از رسیدن به جایزه محروم شده بوده است.
در این پرونده دادگاه ضرر مزبور را مسلم و قابل تحقق تلقی و حکم به جبران خسارت نموده است.
در پرونده دیگری باشگاه ورزشی منچستر سیتی انگلیس به دلیل شکایت بازیکن تیمش جاناتان وودگیت مبنی بر جبران خسارت ناشی از دست دادن فرصت محکوم گردید. استدلال جاناتان این بود که با مصدومیت وی در اواخر فصل مسابقات لیگ برتر انگلستان که به دلیل قصور باشگاه در تجهیزات ورزشی صورت پذیرفته است و با اتمام فصل مسابقات باشگاه اقدام به تمدید قرارداد او ننموده است، بنابراین او به دلیل اینکه فصل نقل و انتقالات پایان یافته است از حضور در باشگاههای دیگر محروم گردیده است استدلال دادگاه این بود که استمرار مصدومیت جاناتان که ناشی از تقصیر باشگاه در فراهم آوردن امکانات مناسب بوده است سبب عدم انعقاد قرارداد جاناتان با باشگاههای دیگر بوده است .
به هر صورت در فرانسه هم دادگاهها گاهگاهی حکم به جبران خسارت ناشی از دست رفتن فرصت را میدهند .
البته باید توجه داشت که از دست دادن فرصت، زیانی است که با عدمالنفع یا خسارتی که زیاندیده متحمل شده است فرق دارد. هنگامی که شانس جلوگیری از این خسارت، واقعاً وجود داشته باشد دادگاه برای زیان ناشی از اتلاف این شانس، حکم به جبران خسارت میدهد. اما در اینجا برای جبران خسارت باید مشخص شود که زیاندیده تا چه حدی می‌توانست از خسارت مورد نظر جلوگیری کند و امکان دستیابی او به بهره مورد انتظار و یا امکان پیشگیری از اتلاف به بار آمده تا چه حد بوده است یا اینکه زیانی که در نهایت به بار آمده تا چه میزان اهمیت داشته است.
گفتار سوم:
جبران خسارات وارده از ناحیه ورزشکاران تحت استخدام،
نسبت به اشخاص ثالث (ورزشکاران تیم حریف و تماشاگران)
1. جبران خسارات وارده بر ورزشکاران حریف
برای آن که باشگاه و مؤسسه ورزشی مسئول جبران خسارات ناشی از فعل کارکنان خود (اعم از مربیان و ورزشکاران، گردد شرایطی لازم می‌باشد که در ذیل بحث میشود:
شرایط تحقق مسئولیت