مولفه های مختلف آزمون باورهای غیرمنطقی:
- مقیاس اندازهگیری، ضرورت، تأیید و حمایت دیگران (DA) :این مقیاس، این باور فرد را اندازه میگیرد که: من باید مورد تأیید همه افراد جامعه یا همه کسانی که مرا میشناسند، قرار گیرم و من و کارهایم وقتی ارزشمند هستیم که دیگران به آنها مهر تأیید بزنند (یا آنکه) لازم و ضروری است مورد تأیید و حمایت دیگران واقع شوم. سوال های 1، 11، 21، 31، 41، 51، 61، 71، 81، 91، این باور غیرمنطقی را ارزیابی میکنند.
- مقیاس انتظار بالا از خود (HSE) :این مقیاس، این باور را اندازهگیری میکند که: من باید حداکثر کمال، لیاقت و شایستگی را داشته باشم یا لازمه داشتن لیاقت و شایستگی وجود حداکثر تلاش، فعالیت و کاردانی است. سوال های 2، 12، 22، 32، 42، 52، 62، 72، 82، 92 این باور غیرمنطقی را اندازهگیری میکند.
- مقیاس تمایل به سرزنش خود (BP) :این مقیاس، این باور را اندازهگیری میکند که فرد اعتقاد دارد که گروهی از مردم بدذات هستند و باید به شدت تنبیه شوند. فرد عقیده دارد خودش یا کسانی که مرتکب کار خلافی میشوند، باید تنبیه شوند. سوال های این مقیاس عبارتند از: 3، 13، 23، 43، 53، 63، 73، 83، 93، 33.
- مقیاس واکنش به ناکامی (FR) : این مقیاس، این باور را اندازهگیری میکند که فرد به خودش میگوید: «اگر وقایع و حوادث آن طور نباشد که او میخواهد نهایت ناراحتی و بیچارگی است و بدبختیهای زیادی را به دنبال خواهد داشت. سوال های این مقیاس عبارتند از: 4، 14، 24، 4، 54، 64، 74، 84، 94، 34.
- مقیاس بیمسئولیتی عاطفی (EI) :این مقیاس، این باور غیرمنطقی را اندازهگیری میکند که فرد به خود میگوید: آشفتگیها و ناراحتیهای روحی من ناشی از مسائل و مشکلات و حوادث زندگی هستند. اگر مضطرب، افسرده، غمگین و آشفته هستم به خاطر مسائل و حوادث است که در زندگی من وجود دارد. این رویدادها و حوادث خارجی هستند که سبب حالت عاطفی و هیجانی من هستند نه من و برداشت من از آنها.سوال های این مقیاس عبارتند از: 5، 15، 25، 35، 45، 55، 75، 85، 95، 65
- مقیاس دل مشغولی زیاد همراه با اضطراب (AO) :این مقیاس این باور فرد را اندازهگیری میکند که: اگر قرار است حادثه یا اتفاق بد و خطرناکی رخ دهد باید همیشه نگران آن بود. به طور کلی حوادث خطرناک و بد همیشه موجب نهایت ناراحتی و نگرانی میشوند. بنابراین باید همیشه به خاطر آنها شدیدا نگران و ناراحت بود.سوال های این مقیاس عبارتند از: 6، 16، 26، 36، 46، 56، 66، 76، 86، 96
- مقیاس اجتناب از مسائل (PA) :این مقیاس، این باور را اندازهگیری میکند که فرد به خود میگوید: اجتناب از مسائل، مشکلات، مسئولیت و وظایف آسانتر از مواجه شدن با آنهاست.سوال های این مقیاس عبارتند از: 7، 17، 27، 37، 47، 57، 67، 77، 87، 97
- مقیاس وابستگی (D) : این مقیاس، این باور را اندازهگیری میکند که باید به افراد قویتر از خود متکی بود یا آن که زندگی بدون اتکا به افراد قویتر سخت و یا غیرممکن خواهد بود.سوال های این مقیاس عبارتند از: 8، 18، 28، 38، 48، 58، 68، 78، 88، 98
- مقیاس ناامیدی نسبت به تغییر (HC) :این مقیاس، مربوط به این باور میشود که فرد به خود میگوید:من محصول تاریخچه و تجارب گذشته و زندگی هستم و آنها تعیینکننده رفتار کنونی من هستند و من به هیچ وجه نمیتوانم آنها را تغییر دهم. من همینم که هستم و تغییر من مشکل یا غیرممکن است.سوال های این مقیاس عبارتند از: 9، 19، 29، 39، 49، 59، 69، 79، 89، 99
- مقیاس کمالگرایی (P) : در این مقیاس فرد عقیده دارد برای هر مشکلی و هر مسئلهای فقط یک راه حل درست و کامل وجود دارد و اگر فرد بدان دست نیابد وحشتناک و فاجعهآمیز خواهد بود.سوال های این مقیاس عبارتند از: 10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80، 90، 100
روش نمرهگذاری آزمون IBT : عبارات آزمون به روش لیکرت و به صورت پنج درجهای تهیه شدهاند. آزمودنی هر عبارت را می خواند و موافقت و مخالفت خود را طبق درجات گفته شده مشخص میکند: به شدت مخالف، تا حدی مخالف، نه مخالف و نه موافق، تا حدی موافق، به شدت موافق.
جهت نمرهگذاری به طرف غیرمنطقی بودن است یعنی اگر پاسخ فرد هرچه بیشتر غیرمنطقی باشد نمره او در آزمون زیادتر میشود. ولی اگر بیشتر منطقی باشد نمره او کم میشود. بنابراین نمره پایین نشاندهنده کمتر بودن باورهای غیرمنطقی و بالا بودن آن نشاندهنده زیاد بودن باورهای غیرمنطقی است. با توجه به کلید نمرهگذاری در برخی عبارات، میزان موافقت با عبارت، نشاندهنده منطقی بودن فرد و عکس این حالت، در برخی دیگر مخالف بودن با یک جمله نشانه غیرمنطقی بودن فرد است. نمره فرد در هر عبارت با توجه به کلید نمرهگذاری از 1 تا 5 میباشد.
روش تصحیح و نمرهگذاری این آزمون آسان است. با استفاده از کلید نمرهگذاری مخصوص هر مقیاس نمره خود را در هر عبارت مشخص میکنیم، این نمره با توجه به جهت نمرهگذاری در کلید از مقیاس به شدت مخالف تا به شدت موافق و یا برعکس 1، 2، 3، 4، 5 میباشد.
در پایان نمرات فرد رادر عبارات گوناگون جمع نموده تا نمره کل فرد به دست آید. جم
ع نمرات مربوط به عبارات هر زیر مقیاس نمره آن مقیاس را تشکیل میدهد و جمع نمره فرد در همه مقیاسها نمره کل باورهای غیرمنطقی فرد را نشان خواهد داد.