واسه کسایی که شیفت کاری شبونه داشته و به اصطلاح شب کار هستن، نخوابیدن در ساعات شب شدیدا در شرایط اونا تغییر کلی بوجود میاره. عادات خوابیدن این افراد دچار مشکل شده، زندگی اجتماعی شون شدیدا تحت تاثیر قرار گرفته و کم کم زمان واسه اونا معنی خود رو از دست میده. البته این موضوع فقط به روانشناسی برمیگرده چون اونا هنوزم روزی ۸ ساعت خوابیده و ۳ وعده غذا می خورن. اما سوال اینه که شیفت کاری شبونه یا شب کار بودن مسئله ایه که باید نگران اون بود یا خیر؟ براساس تحقیقاتی که تازگیاً انجام شده،داشتن شیفت کاری شبونه دائم بسیار نگران کننده و به شکلی منفی اثر میذاره.
این تحقیقات که اولین هستش به وسیله محققان دانشگاه کلرادو انجام شده و یافته های اون نشون میده که بیدار موندن در طول شب و خوابیدن در طول روز حتی واسه چند روز می تونه ترکیب خونی بدن شخص رو شدیدا تحت تاثیر قرار داده و عوض کنه.
بیشتر از ۱۰۰ پروتئین موجود در خون به دلیل داشتن شیفت کاری شبونه دراز مدت و شب بیداری تحت تاثیر قرار گرفته که از اون میان میشه به پروتئینایی اشاره کرد که در مورد کنترل قند خون، متابولیسم انرژی و کارکرد سیستم ایمنی نقش دارن. براساس این تحقیقات، تغییر در مقدار پروتئینا به سرعت و در همون روز دوم بی خوابی شبونه اتفاق می افته.
از این رو اتفاقاتی مانند خستگی در مسافرتای دراز مدت و چندین شیفت کاری شبونه به احتمال فراوون باعث ایجاد تغییراتی می شه که به اونا گفته شد.
در این تحقیقات این موضوع روش زوم شده که در طول شیفت کاری شبونه،آدما به خوردن غذا تمایل دارن، همون کاری که در طول شیفتای کاری خود در طول روز انجام میدن.
خوردن غذا در شب اما تاثیر متفاوتی روی تنظیم پروتئینای موجود در خون داره که خطر بیماریایی مانند دیابت رو زیاد می کنه.
تغییرات در این پروتئینا با از کنترل خارج شدن قند خون و بالا رفتن اون بعد از خوردن غذا در طول شیفت کاری شبونه همراه میشه.
اینجوری در صورت موندگاری اینجور شرایطی احتمال دچار شدن به دیابت افزایش پیدا می کنه.
هم اینکه تغییر در سطح پروتئینایی که در مورد سوزوندن کالریا در طول روز دخالت داشتن می تونه به زیاد شدن وزن و ظهور چاقی در فرد شب کار منتهی شه به خصوص اگه فعالیت فیزیکی افزایش نیافته و اندازه غذایی که مصرف می شه کاهش پیدا نکنه. هر چند آدما همیشه می تونن خود رو با تغییرات کوچیکی که در کارای روتین و روزمره اونا (سیکل شبانه روزی) ایجاد می شه- که واسه صدها سال در ژنوم بدن آدما نهادینه شده- هماهنگ و موافق کنن اما این مورد کمی بالاتر از اینجور تغییرات قابل صرف نظر و تطبیق پذیریه.
واسه همینه که حتی آدمایی که واسه چند سال شیفت کاری شبونه دارن هیچ وقت به طور کامل به این مسئله عادت نمی کنن، از این رو نمی تونن با تغییراتی که در پروتئینای بدنشون ایجاد شده کنار بیان. به گفته محققان، ساعت طبیعی و زیستی بدن این کارگران بیشتر با شیفت کاری شبونه تطبیق پیدا نکرده و بیشتر اونا بعد از یه روز استراحت، به فعالیتای روزانه و خواب شبونه برمی گردن تا بتونن ساعاتی رو با دوستان و خونواده خود بگذرونن. اینجوری محققان تاکید کردن که افراد شب کار بیشتر از بقیه در خطر دچار شدن به بیماریای متابولیکی قرار دارن و حتی اگه در بعضی موارد با شیفت کاری شبونه هم برابری و سازگاری وجود داشته باشه، این تاثیری در کاهش مشکلات دراز مدت مربوط به سلامتی نداره.
حالا سوال اینه: کسی که ناچار باید شیفت کاری شبونه در دراز مدت داشته باشه چه کاری باید بکنه؟ براساس تحقیقات انجام شده، قدمای موثری هست که واسه سالم موندن باید یه به یه انجام شن. افزایش جنب و جوش بدنی و تلاش واسه رسیدن به خواب عمیق در طول ساعات استراحت می تونه اثرات منفی سیکل بدنی از نظم و تعادل خارج شده رو کم کنه و داشتن رژیم غذایی سالم هم بسیار موثر میشه. براساس یافته های تحقیقات انجام شده و به شهادت پزشکان؛ افزادی که برنامه منظم خواب- بیداری اونا دچار مشکل می شه تمایل دارن که غذای خیلی بیشتری نسبت به نیازشون مصرف کرده، کمتر غذاهای سالم خورده و بیشتر به سمت غذاهای فرآوری شده می رن.
دقیق شدن و فوکوس کردن روی رژیم غذایی سالم مانند میوه ها و سبزیجات و فعالیت بدنی روزانه می تونه بهترین گزینه واسه این افراد باشه. حتی می گن که خوردن مقدار محدودی غذا و یا حتی دوری از این کار می تونه نقش زیادی در کاهش خطرات داشتن شیفت کاری شبونه به صورت دراز مدت داشته باشه هر چند این نه شدنیه و نه میشه اونو به همه پیشنهاد کرد.
البته همه چیز هم به غذا ختم نمی شه چون بخش کلی ای از مشکلات در اثر تغییر پیدا کردن سیکل خواب-بیداری و اختلاف ایجاد می شه که بین سیکل روشنایی-تاریکی محیط و ساعت بیولوژیکی بدن افراد اتفاق میفته.
اینجوری کارشناسان پیشنهاد می کنن کسایی که مجبور به کار در شیفت کاری شبونه هستن بهتره در طول روز خواب عمیق در اتاقی به طور کاملً تاریک رو تجربه کرده و تختخواب رو واسه خود به مکانی راحت و آرامش بخش تبدیل کنن و در صورت ضرورت بعضی وقتا هم چرتای روزانه داشته باشن.
می دونستین بدون غذا، آب، خواب یا هوا چه مدت می تونین زنده بمونین؟
با عادات خواب مردم در کشورای جور واجور دنیا آشنا شید
پیشنهادایی واسه داشتن خوابی راحت در سفر با هواپیما
حالت خوابیدن چه تاثیری روی سلامتی شما داره؟